Sznur Brocka
Sznurek Brocka to powszechne narzędzie wykorzystywane w terapii widzenia. Składa się z elastycznego, białego sznurka o długości od 2 do 6 metrów (w zależności od wersji), na którym umieszczone są kolorowe koraliki, przesuwające się wzdłuż sznurka. Pacjenci z niedostateczną konwergencją, niedowidzeniem (leniwym okiem, amblioplią) i zezem (uciekaniem oka) często korzystają ze sznurka Brocka, aby wzmocnić konkretne umiejętności wzrokowe.
Istnieją dwa rodzaje problemów z układem wergencji: te z bliska i z daleka. Aby utrzymać czyste, pojedyncze widzenie, zdolność oczu do konwergencji i dywergencji muszą być szybkie, dokładne i stałe. Objawy dysfunkcji zbieżności to podwójne widzenie, zamazane widzenie, bóle głowy i dyskomfort wzrokowy. Ponadto, zaburzenia układu wergencyjnego oczu wpływa na szlak wzrokowo-przedsionkowy, prowadząc do zawrotów głowy i problemów z równowagą.
Sznur Brocka – jaki jest cel ćwiczeń ze sznurkiem Brocka?
Celem ćwiczeń ze sznurkiem Brocka jest: – pomóc pacjentom z problemami z układem wergencji oczu, – rozwijać umiejętności zbieżności i znieść tłumienie słabszego oka.
Ponadto, te ćwiczenia mogą być używane jako narzędzie diagnostyczne, dostarczając natychmiastowej informacji zwrotnej, czy oczy pracują razem podczas obserwacji obiektów w różnych odległościach.
Podczas obserwacji jednego z koralików widzimy, że sznur Brocka „rozdwoił się” i składa się z dwóch sznurków (każdy z przyczepionymi do nich koralikami), które krzyżują się w koralu, na którym skupiamy wzroku (zobacz rysunek). Widzimy literę X, w której centrum jest nasz obserwowany koralik i wychodzących z niego dwóch sznurków tworzących ramiona litery X. Podwójny sznurek, który jest widziany przez pacjenta to fizjologiczne zjawisko nazywane dwojeniem fizjologicznym. Podczas ćwiczeń pacjent będzie musiał utrzymać literę X, nie może znikać żadne z ramion.
EKSPERYMENT – Możesz zamknąć jedno oko (jednocześnie skupiając wzrok na tym samym koralu) i zobaczysz, że zniknęło jedno z ramion litery X. Zamknij drugie oko (otwórz pierwsze) i zniknie drugie ramię litery X.
Sznur Brocka – przykładowe ćwiczenia
Ćwiczenia ze sznurkiem Brocka dzielą się na dwie grupy : ćwiczenia ustawienia oczu i ćwiczenia odtłumiające oko (w zezie, niedowidzeniu).
Tłumienie
Tłumienie występuje, gdy mózg ignoruje sygnały, które jedno z oczu wysyła do mózgu (przy zezowaniu czy niedowidzeniu). Patrząc na sznurek Brocka, możesz widzieć tylko jeden sznurek zamiast dwóch, lub jeden sznurek może pojawić się i zniknąć. Zobaczysz tylko obraz pochodzący z jednego oka, co powoduje brak widzenia obuocznego i może wpływać na Twoje poczucie równowagi i widzenie obwodowe.
Ćwiczenie 1. W ramach ćwiczenia pacjenci są proszeni o naprzemienną skoncentrowanie wzroku na kolejnych koralikach, jednocześnie zachowując świadomość fizjologicznego widzenia podwójnego. W zależności na który koral patrzą, muszą widzieć literę X. Żadne ramię nie może uciekać.
Zez, niedostateczna konwergencja
Problemy z ustawieniem oczu (zez ukryty i jawny) występują, gdy oczy nie są prawidłowo ustawione; osie spojrzenia skupiają się za lub przed obiektem, a nie bezpośrednio na nim. W tym kontekście osoba z problemami z ustawieniem oczu może mieć trudności z utrzymaniem skupienia na jednym koraliku. Jeśli to jest jednym z Twoich problemów, możesz odczuwać zmęczenie oczu lub widzenie podwójne.
Ćwiczenie 2. Pacjent może skoncentrować się na bliskim koraliku. Jeśli widzi go (koralik) podwójnie, oznacza to problem z pracą oczu razem (problem z układem wergencji). W tym momencie pacjentowi poleci się przesunięcie koralika bliżej lub dalej, aż zobaczy tylko jeden koralik. Aby wzmocnić umiejętności wzrokowe, pacjent powtórzy to ćwiczenie kilka razy.
Aktywność można zmieniać (aby ułatwić lub utrudnić ćwiczenie) przesuwając koraliki bliżej/dalej od nosa i/lub korzystając z soczewek, flipperów i pryzmatów.
Sznur Brocka – dodatkowe ćwiczenia są opisane w książce Domowa terapia niedowidzenia (zobacz).
Sznur Brocka – dlaczego jest ważny w terapii widzenia?
Ćwiczenia ze sznurkiem Brocka można stosować do diagnozowania i leczenia problemów wzrokowych, w tym leniwego oka, niedostatecznej konwergencji i innych zaburzeń widzenia. Jest to istotne, ponieważ te problemy mogą powodować zmęczenie oczu, bóle głowy, zamazane widzenie, problemy z równowagą i inne kłopoty. Wstrząs mózgu lub inny rodzaj urazu mózgu może również wywołać te same objawy.
Sznur Brocka ma wiele zastosowań i można stworzyć z jego pomocą wiele różnych ćwiczeń. Najlepsze wyniki osiągniesz pod nadzorem optometrysty lub ortoptysty.
Sznur Brocka można stosować w terapii gabinetowej i domowej.