Choroby oczu oraz zaburzenia rozwojowe
Narząd wzroku może być dotknięty wieloma schorzeniami. Choroby oczu możemy podzielić na:
- wrodzone,
- nabyte.
Schorzenia mogą dotyczyć konkretnych elementów budowy oka (np. rogówka, soczewka, siatkówka, nerw wzrokowy) lub narządów go otaczających (powieki, mięśnie okoruchowe, oczodół, narządy łzowy).
Wśród 2-3% żywo urodzonych dzieci rozpoznawane są wady rozwojowe oczu[1], które w przyszłości mogą skutkować obniżeniem ostrości wzroku lub nawet ślepotą. Istotny wpływ na ich powstanie mają czynniki genetyczne, środowiskowe, infekcyjne, a także szereg substancji stosowanych przez matkę w okresie ciąży (w tym alkoholu) i infekcje wewnątrzmaciczne. W połowie przypadków wrodzonych patologii oka czynnik etiologiczny pozostaje nieznany[2].
Wrodzone nieprawidłowości gałki ocznej mogą powstać na różnym etapie rozwoju narządu wzroku. Dotyczą one wszystkich struktur narządu wzroku. Mogą to być zmiany izolowane lub współistniejące z zaburzeniami wielonarządowymi, a szczególnie z wadami centralnego układu nerwowego.
Przykładowe wrodzone choroby oczu:
- zespół przetrwałego unaczynienia płodowego (persistent fetal vasculature syndrome – PFVS),
- rozwarstwienie i płaskie odwarstwienie siatkówki,
- zaćma wrodzona ,
- wylewy doszklistkowe,
- szczelina tęczówki z ektopią źrenicy,
- rogówka mała/duża,
- niedorozwój gałki ocznej ze zmianami degeneracyjnymi siatkówki i ciała szklistego.
Przykładowe choroby wrodzone narządów otaczających gałkę oczną:
- opadnięcie lub ubytek powieki,
- zmarszczka nakątna (fałda mongolska).
Choroby oczu mogą być wywołane przez zakażenia (bakteryjne, wirusowe, grzybicze), możemy mieć też do czynienia z nowotworem, urazami. Spotykamy również sytuacje, w których problemy z widzeniem lub schorzenia narządu wzroku są wywołane przez chorobę ogólnoustrojową, cukrzycę, nadciśnienie, chorobę krwi czy nerek. Schorzenia narządu wzroku można leczyć zachowawczo lub operacyjnie.
Przykładowe choroby narządu wzroku:
- rogówka:
- ubytek powierzchowny rogówki,
- zapalenie rogówki;
- twardówka:
- zapalenie twardówki;
- ciało szkliste:
- krwotok do ciała szklistego,
- ropień ciała szklistego;
- soczewka:
- zaćma pourazowa,
- zaćma starcza,
- zaćma wtórna,
- zwichnięcie soczewki;
- siatkówka
- krwotok przedsiatkówkowy,
- odwarstwienie siatkówki,
- siatkówczak,
- zator tętnicy środkowej siatkówki,
- zmiany dna oka w przebiegu cukrzycy, w nadciśnieniu tętniczym;
- nerw wzrokowy:
- tarcza zastoinowa,
- zanik nerwu wzrokowego,
- zapalenie nerwu wzrokowego.
[1] Zob. M. Modrzejewska, E. Lachowicz, D Karczewicz, Wrodzone wady gałki ocznej u dzieci – obserwacje własne, „Annales Academiae Medicae Stetinensis”, „Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie”, 2011, 57, 1, 17–25.
[2] Zob. S. Ghose, N.P Singh., D. Kaur, I. C. Verma, Microphthalmos and an‑ terior segment dysgenesis in a family. „Ophthalmic Paediatr Genet”,. 1991, 12 (4), s. 177–182.
Zapraszam serdecznie do obejrzenia nagrania z konferencji „Wpływ bajek, gier i telewizji na wzrok dzieci”
Plan konferencji:
– dzieci a używanie telefonów i tabletów (bajki, gry) – za i przeciw.
– telefon, tablet, telewizor i ich wpływ na wzrok dzieci
– czy wpatrywanie się w telefon zepsuje wzrok dziecka?
– z punktu widzenia optometrysty pediatrycznego – co słyszę i widzę w gabinecie?
– bardziej bystre? Bardziej uzależnione? FOMO?