Soczewki kontaktowe – 15 najczęstszych pytań
Przeczytaj i rozwiej swoje wątpliwości – czy soczewki kontaktowe są dla ciebie czy nie?
1. Kto może nosić soczewki kontaktowe?
Każdy. Jeden warunek – posiadać zdrowe oczy.
Najczęściej po soczewki sięgają osoby aktywne, potrzebujące najlepszego odwzorowania widzianego obrazu, pełnego pola widzenia, braku ograniczeń, które powodują okulary. Nowoczesne materiały sylikonowo-hydrożelowe zapewniają o wiele większą przepuszczalność tlenową soczewek niż wcześniejsze hydrożelowe materiały, dlatego rogówka ma większy dostęp do tlenu i może swobodnie oddychać.
2. Jakie zastosowanie mają soczewki kontaktowe?
Podstawowym zastosowaniem soczewek kontaktowych jest korekcja wad wzroku.
W konkretnych sytuacjach soczewki kontaktowe są stosowne w celach terapeutycznych i opatrunkowych oraz kosmetycznych.
3. Jakie wady wzroku można korygować soczewkami?
Każdą. Soczewki korygują: krótkowzroczność, nadwzroczność, astygmatyzm. Ponadto korygują również prezbiopię (starczowzroczność).
4. Od jakiego wieku można stosować soczewki kontaktowe?
Nowoczesne technologie produkcji umożliwiają stosowanie soczewek u coraz młodszych dzieci. Tak naprawdę, o wieku kiedy można zastosować soczewki kontaktowe decyduje dojrzałość dziecka. W wielu przypadkach terapii wzrokowej (przy zezie lub niedowidzeniu) korekcja soczewkami kontaktowymi daje lepsze efekty niż okulary. Jednak decyzję o tego rodzaju zawsze podejmuje specjalista (optometrysta lub okulista) ze specjalnością kontaktologiczną.
5. Jak wybrać odpowiednie soczewki kontaktowe?
Przede wszystkim nie można dobierać soczewek samodzielnie. Zawsze należy się skontaktować ze specjalistą – kontaktologiem. Specjalista wykluczy przeciwwskazania do noszenia soczewek, dobierze odpowiednie soczewki, określi ich typ, tryb noszenia. Podczas aplikacji zostanie sprawdzona ruchomość soczewki, jej ułożenie na oku, refrakcja oka. Odpowiednie parametry są konieczne, by uzyskać jak najlepsze widzenie i komfort.
6. Jakie są rodzaje soczewek kontaktowych?
Najczęściej spotykamy się z soczewkami, wśród których rozróżniamy:
- soczewki kontaktowe sferyczne (korekcja krótkowzroczności (-) i nadwzroczności (+)),
- soczewki kontaktowe toryczne, nazywane również cylindrycznymi (korekcja astygmatyzmu),
- bifokalne (korekcja prezbiopii, przeznaczone dla osób po 40-tym roku życia).
Najczęściej noszone są soczewki kontaktowe zbudowane z materiałów miękkich:
- sylikonowo-hydrożelowe
- hydrożelowe.
Spotykamy też soczewki kontaktowe sztywne gazoprzepuszczalne lub hybrydowe (miękko-twarde), stosowane najczęściej przy wysokich wadach wzroku lub stożku rogówki.
Kolejna grupa soczewek to soczewki kontaktowe kolorowe. Stosują je osoby w wadą wzroku jak i bez wad. Zmiana koloru oczu lub podkreślenie swojego naturalnego koloru, zaraz po korekcji posiadanej wady, jest głównym celem ich użytkowników.
Wyjątkową grupą soczewek kontaktowych są soczewki kosmetyczne, które za zadanie mają przykrycie niedoskonałości oczu (na rogówce, tęczówce, różnego rodzaju bielma).
Następna grupa soczewek to soczewki kontaktowe terapeutyczne. Ich główne zadanie to uśmierzanie bólu, przyśpieszanie procesu gojenia po urazie lub zabiegu chirurgicznym, ochrona przez czynnikami zewnętrznymi.
7. Dlaczego pierwszych soczewek kontaktowych nie należy kupować bez konsultacji ze specjalistą – kontaktologiem?
Wizyta u specjalisty ma na celu wykluczenie chorób oczu, dobór odpowiednich soczewek, naukę zakładania, zdejmowania i higieny soczewek. Bardzo ważna jest przyszła współpraca z wybranym kontaktologiem i regularne wizyty kontrolne (nie rzadziej niż na pół roku), które pozwolą na uniknięcie ewentualnych kłopotów.
Soczewki kontaktowe to wyrób medyczny, nawet te bez mocy korekcyjnej, dlatego nie mogą być stosowane bez konsultacji.
Użytkownicy soczewek nie mogą również samodzielnie zmieniać rodzaju soczewek kontaktowych. Każdy rodzaj musi być dopasowany przez specjalistę, podczas wizyty, np. kontrolnej. Nie możemy kierować się wyłącznie ceną lub promocją.
Nawet początkowo komfortowa i wygodna soczewka może po czasie okazać się powodem spadku ostrości widzenia, komplikacji i w ostateczności powodem rezygnacji noszenia soczewek.
8. Czy każdy okulista może dobrać soczewki kontaktowe?
Nie.
Dobór soczewek należy do kontaktologa – okulisty lub optometrysty, który odbył specjalne szkolenie z zakresu aplikacji soczewek kontaktowych. Podczas doboru soczewek specjalista aplikuje próbną soczewkę (by określić czy soczewka jest dobrze dopasowana i odpowiednio porusza się na oku), dlatego musi mieć do nich dostęp.
9. Jakie są kryteria doboru soczewek kontaktowych?
Myśląc o soczewkach kontaktowych należy sobie odpowiedzieć na kilka pytań. Pierwsze z nich to – jak często chcę korzystać z soczewek, czy okazjonalnie (randka, trening, basen, wypad za miasto) czy regularnie? Soczewki jednodniowe są najlepszym rozwiązaniem na różne okazje. Zalecane są również alergikom, gdyż nie kumulują w sobie alergenów (codziennie je zdejmujemy i wyrzucamy, a następnego dnia zakładamy nową, świeżą parę). Do regularnego noszenia soczewek zaleca się stosowanie oddychających soczewek sylikonowo-hydrożelowych. Te soczewki przepuszczają 5 razy więcej tlenu niż soczewki hydrożelowe (poprzednia generacja).
10. Jakie znaczenie ma przepuszczalność tlenu soczewek?
Tlen jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Układ krwionośny dostarcza go do niemal wszędzie. Jednym z wyjątków jest rogówka oka, która nie posiada własnych naczyń krwionośnych i tlen pobiera bezpośrednio z powietrza. Soczewki kontaktowe są barierą, która ogranicza dostęp rogówki do tlenu atmosferycznego, dlatego im lepsza soczewka kontaktowa, tym mniejsze ograniczenia tlenu dla rogówki. Nowoczesne soczewki sylikonowo-hydrożelowe mają tak dobre parametry przepuszczalności tlenowej, że pozwalają na drzemkę w ciągu dnia, a nawet przespanie całej nocy w soczewkach.
11. Czy mogę spać w soczewkach kontaktowych?
Soczewki sylikonowo-hydrożelowe pozwalają na spanie w soczewkach. W zależności od rodzaju soczewki możemy chodzić w niej na okrągło do tygodnia czasu lub nawet miesiąca. Oczywiście taki tryb noszenia soczewek musi być zalecony przez kontaktologa, po uprzednim wykluczeniu wszystkich przeciwwskazań. Jeżeli specjalista zaleca tryb dzienny należy soczewki ściągać na noc. Dzięki soczewkom sylikonowo-hydrożelowym uzyskujemy dobre dotlenienie rogówki i komfort użytkowania.
12. Dlaczego niedotlenienie rogówki jest niebezpieczne?
Niedotlenienie rogówki występuje jako proces fizjologiczny – gdy wstajemy rano, rogówka jest w mniejszym lub większym stopniu niedotleniona, towarzyszy jej obrzęk. Jest to proces naturalny i po kilku minutach od otwarcia oczu rogówka normalnie oddycha i obrzęk znika. W przypadku soczewek hydrożelowych użytkownicy, którzy zakładali soczewki z samego rana i nosili je do późnego wieczora lub nie zdejmowali wcale byli narażeni na przewlekłe, całodzienne niedotlenienie rogówki. W konsekwencji takiego niedotlenienia należy na jakiś czas zrezygnować z noszenia soczewek kontaktowych, w trudniejszych przypadkach trzeba było zaprzestać stosowania soczewek na stałe.
13. Mam suche oczy, czy mogę nosić soczewki kontaktowe?
Soczewki kontaktowe starszej generacji (hydrożelowe), zwłaszcza wysoko uwodnione, szybko traciły wodę (wskutek parowania z powierzchni soczewki) i musiały skompensować ten ubytek pochłaniając wodę z płynu łzowego użytkownika, osuszając oko i pogłębiając przy tym uczucie suchości. Soczewki sylikonowo-hydrożelowe są niskouwodnionymi soczewkami, a co za tym idzie są bardziej odporne na wysychanie. Użytkownik o wiele dłużej czuje się w nich komfortowo, a oko pozostaje nawilżone i zdrowsze. Te soczewki pozwalają na użytkowanie ich w pomieszczeniach klimatyzowanych, przy pracy przy komputerze i sztucznym oświetleniu.
14. Czuję się dobrze w swoich soczewkach, czy mogę nosić je dłużej?
Każdy rodzaj soczewek ma określony przez producenta czas użytkowania. Liczymy go od otwarcia pojemnika z soczewką, niezależnie czy nosimy ją każdego dnia czy nie. Dlatego soczewki jednodniowe nosimy jeden dzień, dwutygodniowe dwa tygodnie, a miesięczne miesiąc i ani dnia dłużej, nawet jeśli czujemy się w nich dobrze. Producenci badając zachowanie tkanek oka i zmiany zachodzące na powierzchni soczewek określają najzdrowszy okres ich użytkowania i do tych zaleceń musimy się stosować żeby mieć zdrowe oczy i długo móc nosić soczewki.
15. Kiedy nie nosić soczewek?
- w trakcie osłabienia organizmu, przeziębienia, grypy.
- podczas stosowania leków i kropli okulistycznych.
- gdy przebywamy w suchym lub zapylonym środowisku.
- gdy jesteśmy narażeni na działanie środków chemicznych.
- w suchej saunie. Na basenie musimy zachować ostrożność stosując soczewki jednodniowe, które wyrzucimy zaraz po opuszczeniu basenu, a podczas kąpieli używamy okularów pływackich lub maski.